MERMER HAKKINDA BİLGİ
MERMER NEDİR?
Mermer, kalsit (limra) ve dolomit granüllerinin yüksek basınç ve ısı altında tekrar kristalleşmesi sonucu oluşur. Bu ısı ve basınç altında başkalaşım süreci mermeri tortul taş olan limradan ayırmaktadır. Sonuç olarak başkalaşım süreci, tortul karbonat kristalleri yapısını birbirine kilitlenmiş karbonat kristallerine değiştirerek mermer kayaçları oluşturmaktadır.
Mermer kelimesi Yunanca “marmaros” parlayan taş anlamına gelen kelimeden oluşmaktadır. Bu kök aynı zamanda İngilizce “marmoreal” kelimesine de esas oluşturmaktadır.Marmaros kelimesi aynı zamanda Marmara Adası’nda çıkan mermer nedeniyle de bu adaya ismini vermiştir.
MERMER KULLANIM ALANLARI
Mermer yapısal ve dekoratif pek çok uygulamada kullanılmaktadır. Dekoratif ve mimari kullanım alanları arasında duvar kaplama, zemin döşeme, heykel ve kaidelerde, merdivenlerde, kaldırımlarda, şömine ve lavabolar bulunmaktadır. Pekçok gözkamaştırıcı antik anıt ve yapılar mermer ile inşaa edilmiştir. Yunanlılar, Romalılar ve Osmanlılar tapınaklarını, camilerini, saraylarını, heykel ve katedrallerini mermer ve mermer süslemeler ile dekore etmişlerdir.
Mermerin günümüzde ve geçmişte en yaygın kullanımı zemin döşeme ve duvar kaplamalarıdır. Mermerin sıcak ve zarif görünümü; mermeri mimar ve mermer ustalarının daha ziyade koridor ve fuayelerin dekorasyonunda kullanmalarına neden olmuştur. Açık renk mermerler zemin döşemelerinde tercih edilirken; renkli mermerler kullanıldıkları ortamlara dramatik etki vermesi için desen ve mozaiklerde kullanılmıştır.
Mermer sütunlar çoğunlukla görkemli atmosfer vermek için tapınak, saray, cami ve adalet saraylarında kullanılmıştır. Şömine yapımı esnasında farklı işçilik teknikleri kullanılması; şöminenin karakteristik yapısını değiştirmektedir. Eğer mermer ustası şömine yapımı esnasında sadece mermer fayansları kullanırsa mimari olarak rustik diye adlandırılan sade bir görünüm elde eder. Halbuki şömine oyma desenlerle süslenerek dekore edilirse ihtişamlı bir görünüm elde edilir.
Mermerin yumuşak ve dekoratif yapısı yüzyıllar boyunca heykeltraş ve sanatkarların en çok rağbet gösterdikleri doğal taş çeşidi olmuştur. Tarih, mermer kullanılarak imal edilen sayısız çeşme, masa, vazo, pervaz, heykel, sütun örnekleri ile doludur.
Romalılar ve Osmanlılar mermeri hijenik malzeme olarak hamam, banyo, küvet ve buhar odalarının inşasında kullanmışlardır. Her iki medeniyette bu tür yapılarda mermer kullanarak zariflik ve sağlığı aynı yapı altında elde etmeyi başarmışlardır.
Mermer İç Mekan Kullanım Alanları
Mermer Dış Mekan Kullanım Alanları
MERMER RENKLERİ
Mermer doğal yapısı gereği saf beyazdan onix siyaha kadar değişik renklerdedir. Bu doğal karakter her mermer çeşidini eşsiz ve özgün yapmaktadır
Mineral değişiklikler mermerin değişik renk ve desenlerde görünüme sahip olmasına neden olur. Örneğin hematit içeren mermer türleri kırmızı renklerde iken, limonit mineralleri içerenler sarı, serpentin içeren mermer türleri ise yeşil renklerdedir. Farklı minerallerin kalsit granülleri ile başkalaşım esnasında yüksek basınç ve ısıya maruz kalması mermere özgün rengini vermektedir.
MERMER YÜZEY İŞLEMLERİ
En çok tercih edilen mermer plaka ve fayans yüzey işlemi cilalı yada honludur. Cilalı yüzeyler gösterişli görünüm sağlamasına rağmen ıslak zeminlerde oldukça kaygandır. Bu yüzden ıslak zeminlerde honlu mermer yüzeyler tercih edilmektedir.
Son yıllarda eskitme yüzeyli mermerler çok populerdir. Bu rustik yüzeyli mermer fayanslar traverten görünümü vermesi nedeniyle tercih edilmektedir. Kaba yüzeyi bulunan eskitme yüzeyli mermerlerin, pürüzlü kenarlarının köşeleri ise yuvarlatılmıştır. Pekçok boyutta üretilen bu yüzey işlemli mermerler daha ziyade duş, zemin döşeme ve mutfak tezgah arkalıklarında kullanılmaktadır. Eskitme yüzeyler el oyması görünümü sayesinde mermerin uygulandığı ortama verdiği ciddi havayıda değiştirmektedir.
Diğer uygulanan fakat talebi az olan mermer yüzey işlemleri ise yakılmış, fırçalanmış, yarılmış ve kalibrelenmiş yüzeylerdir.
MERMER KALİTELERİ
Amerikan Mermer Enstitüsü’ne göre mermer kalite sınıflandırması, fabrikatör ve uygulayıcıların üretim ve montaj esnasında karşılaştıkları zorluklar yada mermer çalışma sertliğine göre yapılmaktadır.
A Kalite : A sınıfı mermerler çokaz doğal çatlak ve kusurlar ile düzgün çalışma kalitesine sahip taşlardan seçilmektedir.
B Kalite : Bu tür mermerler ise A kalite mermerlere benzemekle beraber, yüzeylerindeki hafif kusurlar nedeniyle az miktarda dolgu ve epoksi gerektirmektedirler.
C Kalite : C kalite; sık sayıda doğal kusur, damar, çatlak ve çizgilerin onarımı için reçine yada çimento dolgu, epoksi veya yapıştırma yöntemlerinden bir veya birkaçının uygulandığı mermer çeşitleridir.
D Kalite : En yüksek seyivede doğal hata ve çalışma zorluğu olan mermer çeşitleri olmaları nedeniyle reçine yada çimento dolgu, epoksi yada yapıştırma yöntemlerinin en yüksek seviyede kullanılması gerekir. Bu grubu en çok renkli mermerler dekoratif değerleri için tercih edilmektedir.
MERMER PLAKA & SERAMİK KALINLIKLARI
Mermer plakalarının üretim ve seçiminde standart kalınlık 2 cm ¾ inch veya 3 cm 1 ¼ inch ölçüleridir. Mermer seramikte ise üretilen ve talep edilen kalınlık 1 cm 3/8 inch’tir.
MERMER SERAMİK ÖLÇÜLERİ
Mermer seramik ebatları farklı ölçülerdedir.
• 12” X 12” (30X30 cm) standart seramikler için 3/8” 1 cm kalınlık.
• 16” X 16” (40X40 cm) seramikler için 7/16” 1.1 cm kalınlık.
• 24” X 24” (60X60 cm) seramikler en fazla talep gören mermer ölçüleri iken kalınlık ½” 1 cm.
Yukarıda verilen ölçüler rahatlıkla her ölçü ve şekilde kesilebilir fakat en verimli ve en maliyetsiz ebatlama şekli çift katlarına bölmektir. Mesela 12”X12” mermer seramik 3”, 4” ve 6” ebatlarında karelere bölünerek herbir seramik firesiz kullanılabilmektedir. Eğer 5” lik karelere bölünürse 2” lik fire verilmektedir.
MERMER KENAR DETAYLARI
Düz, ½ pahlı, ¼ pahlı, yarım balıksırtı, tam balıksırtı, bizote, dupont, radius, köşebent.
 |
 |
 |
 |
| Düz | 1/2 Pahlı | 1/4 Pahlı | Yarım Balık Sırtı |
 |
 |
 |
 |
| Çift Pahlı | Dupont | Radius | Köşebent |
MERMER TİPLERİ
Birkaç çeşit mermer tipi bulunmaktadır; kalsitler (kalkerli limra), dolomitler (dolomit limra), serpentinler (yeşil mermerler) ve travertenlerdir (tortul limra). Ağırlıklı olarak kalsiyum karbonat içermeleri ve cila tutabilme özellikleri dolayısıyla hepsinin bileşim özellikleri aynıdır.
MERMER FİZİKSEL & KİMYASAL ÖZELLİKLERİ
Mermer Fiziksel Özellikleri
Fiziksel olarak mermer kristalli, sert ve yoğun, ince taneli, cila alabilen başkalaşım taşlarıdır.
|
FİZİKSEL ÖZELLİKLER TABLOSU |
|
|
Sertlik |
3 - 4 Moh Ölçeği |
|
Yoğunluk |
2.55 - 2,7 Kg/cm³ |
|
Basınç Dayanımı |
70 - 140 N/mm² |
|
Kopma Modulü |
12 - 18 N/mm² |
|
Su Emme |
%0,5’den az (Rainforest Green ve Brown %2-3) |
|
Hava Etkisi |
Dirençli |
|
Gözeneklilik
|
Çok düşük |
Mermer Kimyasal Özellikleri
Kimyasal olarak mermer ağırlıklı olarak kalsit, dolomit ve serpentin minerallerinin birleşimi ile oluşan kristalli kayaçlardır. Diğer minerallerle oluşan mermerler türden türe değişmektedir.
|
KİMYASAL ANALİZ TABLOSU |
|
|
Kireç (CaO) |
%28-32 |
|
Silis (SiO₂) |
%3-30 (türe göre değişmektedir) |
|
MgO |
%20-25 |
|
FeO + Fe₂O₃ |
%1-3 |
|
Tutuşma Kaybı (LOI) |
%20-45 |
